760 Giachen Caspar Muoth
1140Tut rebatta franc e fresc
Per latin e per tudesc;
Mintga plaid ei ina frida,
Ton sil cor, sco sin l' udida; —
Ed uss tschontsch' el eunc romontsch
…
1145Cun siu vierv pusau e frontsch:
Clau Camengia di ami,
Ch' il lungatg leventi si
Denter Vus las confusiuns, —
Ch' il contrast de duas naziuns
1150Tuttavia differentas,
Ch' ein en questa Vall sesentas,
Schendri sbagls e disfidonza,
Sgurdinont la comportonza —
E cuschini rizs e razs
1155Denter vigls e denter mats,
Che perquei ils Tudestguns
Tscherchien gl' Uri per patrun, —
Gie, ch' ei detti giuvenasters,
Che sependien vid ils jasters
1160E brattassien de figliaster
Nies Romontsch per in canaster.
Ch' ils Tudescs fan vèss d' emprender
…
Nies Romontsch, selai comprender.
Èra nus havein pitgiras,
1165Ded emprender lur mistiras,
E plidassen pli bugient
Mo Romontsch da fundament;
Mo gl' ei fatg, che da natira
Mintga viers ha sia lira. —
1170Essan nus denton schi buns,
De vertir ils Tudestguns, —
Gie, d' emprender lur lungatg,
De tractar els schi bufatg,
Ch' els pon denter nus exister,
1175Senza dal Tudesc desister; —
Sche podessen els bein èra
Risguardar empau noss' êra,
E silmeins far in' emprova,
Ded emprender quei ch' ins drova,
1180Per disquorer cul vischin,
Senza far cheu schi da fin. —
Quei fagiess da bi bugient
In carstgeun empau dischent.
Mo 'ls purs cotschens cun lentagiens
…
1185Ein en tut empau ded agiens. —
Malspirtai da ranveria
Ei lur Diu l' economia.
Cortesia ei in vèz,
Che meritta donns e sprèz.
1190Cun in règl malign enguord
Stat mintgin sin sia cuort
Ed enquerra d' engannar
Siu vischin, per profitar.
In ed in ei cheu in retg
1195E respecta mo siu dretg.
In ed in secrei ded esser
Schi perderts sco in professer.
Per las caussas de cummin
Interess ha el negin.
1200Siu princip ei car de vender,
Bia de prender, nuot de render.
Oh, cun tala glieut selai
Buca viver d' alliai!
Ha, vus paupers oriunds, —
1205Possessurs ded alps e funds,
Vigls vischins e purzonavels,
De tuts drètgs ils vers artavels!
Essas schi da buna fei
De vegnir da quels marschei,
1210De straschar voss interess
Als rampins dils hindersess,
Gie perfin de trafficar,
Per vus sezzi engannar? —
Leis commetter l' ortgadat
1215De cun Uri far mistat,
Ch' ha adina cavistrau,
Per vus metter sut ugau? —
Giuvenasters, Giuvenasters
Dei adatg empau dils jasters!
1220De saver empau tudesc
Tegn vus buca si de fresc. —
'Scheis vus ils Tudescs surprender,
…
Vai cun vus adina mender,
Fin ch' els vegnan schi garmadis,
1225De tractar vus sco selvadis. —
Tgei tartgeis de profitar
Cun in schi pervers confar?