ἀρτηρία
ἀρτηρία (Altgriechisch)
Substantiv, f
Singular | Plural
| |
---|---|---|
Nominativ | ἡ ἀρτηρία | αἱ ἀρτηρίαι
|
Genitiv | τῆς ἀρτηρίας | τῶν ἀρτηριῶν
|
Dativ | τῇ ἀρτηρίᾳ | ταῖς ἀρτηρίαις
|
Akkusativ | τὴν ἀρτηρίαν | τὰς ἀρτηρίας
|
Vokativ | (ὦ) ἀρτηρία | (ὦ) ἀρτηρίαι
|
Nebenformen:
- ionisch: ἀρτηρίη
Worttrennung:
- ἀρ·τη·ρί·α, Plural: ἀρ·τη·ρί·αι
Umschrift:
- DIN 31634: artēria
Aussprache:
- IPA: […]
- Hörbeispiele: —
Bedeutungen:
- [1] Luftröhre
- [2] Schlagader, Pulsader, Arterie
Herkunft:
- wahrscheinlich über *ἀερτηρία zu ἀείρω (aeirō☆) → grc abgeleitet; siehe auch ἀορτή (aortē☆) → grc[1][2]
Synonyme:
- [1] τραχεῖα ἀρτηρία
Beispiele:
- [1] „διὸ δὴ τῆς ἀρτηρίας ὀχετοὺς ἐπὶ τὸν πλεύμονα ἔτεμον, καὶ περὶ τὴν καρδίαν αὐτὸν περιέστησαν οἷον μάλαγμα, ἵν’ ὁ θυμὸς ἡνίκα ἐν αὐτῇ ἀκμάζοι, πηδῶσα εἰς ὑπεῖκον καὶ ἀναψυχομένη, πονοῦσα ἧττον, μᾶλλον τῷ λόγῳ μετὰ θυμοῦ δύναιτο ὑπηρετεῖν.“[3]
- [1] „τὸ μὲν τῶν ἐγκυρτίων εἰς τὸ στόμα μεθῆκεν· διπλοῦ δὲ ὄντος αὐτοῦ κατὰ μὲν τὰς ἀρτηρίας εἰς τὸν πλεύμονα καθῆκεν θάτερον, τὸ δ’ εἰς τὴν κοιλίαν παρὰ τὰς ἀρτηρίας·“[4]
- [1] „Τούτου δὲ τὸ μὲν χονδρῶδες καὶ πρόσθιον, δι’ οὗ ἡ φωνὴ καὶ ἡ ἀναπνοή, ἀρτηρία· τὸ δὲ σαρκῶδες στόμαχος, ἐντὸς πρὸ τῆς ῥάχεως.“[5]
- [1] „ὥστε ἡ πληγὴ τοῦ ἀναπνεομένου ἀέρος ὑπὸ τῆς ἐν τούτοις τοῖς μορίοις ψυχῆς πρὸς τὴν καλουμένην ἀρτηρίαν φωνή ἐστιν“[6]
- [2] „τὰς δὲ φλέβας καὶ τὰς ἀρτηρίας συνάπτειν εἰς ἀλλήλας καὶ τῇ αἰσθήσει φανερὸν εἶναι.“[7]
Wortbildungen:
- ἀρτηριακός, ἀρτηρίασις, ἀρτηριώδης
Übersetzungen
Referenzen und weiterführende Informationen:
- [1, 2] Wilhelm Pape, bearbeitet von Max Sengebusch: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Griechisch-deutsches Handwörterbuch. Band 1: Α–Κ, Band 2: Λ–Ω. 3. Auflage, 6. Abdruck, Vieweg & Sohn, Braunschweig 1914. Stichwort „ἀρτηρία“.
- [1, 2] Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „ἀρτηρία“.
- [1, 2] Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0, Seite 133
Quellen:
- Hjalmar Frisk, Griechisches Etymologisches Wörterbuch: „ἀρτηρία“
- Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „ἀρτηρία“.
- Platon, Timaeus, 70d
- Platon, Timaeus, 78c
- Aristoteles, Historia animalium, 493a8–10
- Aristoteles, De anima, 420b27–29
- Aristoteles, De spiritu, 483b35–484a2
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.