święty

Worttrennung:

świę·ty, Komparativ: święt·szy, Superlativ: naj·święt·szy

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ], Komparativ: [ˈɕfʲɛntʃɨ], Superlativ: [najˈɕfʲɛntʃɨ]

Hörbeispiele:  święty ^(Info), Komparativ: —, Superlativ: —

Bedeutungen:

• Religion:

[1] speziell Christentum: nach dem Tod offiziell durch die Kirche kanonisiert; heilig

[2] Gott oder einer Gottheit geheiligt, ein Kultobjekt darstellend; heilig

[3] Gott seine Allmacht, Unendlichkeit und Unsterblichkeit zusprechend; heilig

[4] umgangssprachlich: mit einem Kult verbunden; heilig

• übertragen:

[5] tugendhaft, gerecht, edel

[6] ehrenwert, edel, erhaben

[7] heilig, unantastbar

Abkürzungen:

[1] św.

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *svętъ ‚heilig‘, das sich auf das indogermanischen *ḱu̯en-to- zurückführen lässt, das wiederum von der indogermanischen Wurzel *ḱu̯en- ‚feiern, feierlich begehen‘ abstammt; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit obersorbisch swjaty ^→ hsb, niedersorbisch swěty ^→ dsb, tschechisch svatý ^→ cs, slowakisch svätý ^→ sk, russisch святой (svjatoj^☆) ^→ ru, altkirchenslawisch свѧтъ (svętъ) ^→ cu, ukrainisch святий (svjatyj^☆) ^→ uk, weißrussisch святы (svjaty^☆) ^→ be, slowenisch svet ^→ sl, serbokroatisch свет (svet^☆) ^→ sh und bulgarisch свет (svet^☆) ^→ bg sowie urverwandt mit litauisch sventas ^→ lt, awestisch spənta- und altindisch (vedisch) श्वान्त (śvānta-) ^→ sa[1][2]

Synonyme:

[4] sakralny

[7] nienaruszalny, niepodważalny, nietykalny

Sinnverwandte Wörter:

[5] cnotliwy, sprawiedliwy

[6] szlachetny, wzniosły

Beispiele:

[1] Został świętym.

Er wurde heilig gesprochen.

[4] Słyszał święte pieśni.

Er hörte heilige Lieder.

[5] To była święta kobieta.

Das war eine heilige Frau.

[6] Była to dla niego walka o świętą i słuszną sprawę.

Das war für ihn ein Kampf um eine heilige und gerecht Sache.

Redewendungen:

[1] matko święta!

[1] na święty nigdy

[1] siki świętej Weroniki

[1] choroba świętego Wita/taniec świętego Wita

[6] od świętej pamięci

[6] świętej pamięci

Sprichwörter:

[1] od świętej Anki chłodne wieczory i poranki

[1] Na świętego Grzegorza idzie zima do morza

[1] Na święty Antoni pierwsza się jagódka zapłoni

[1] Na święty Wit słowik cyt

[1] Święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie/Śięta Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie

[1] Święty Marcin na białym koniu jedzie

[3] Święty Boże nie pomoże

Charakteristische Wortkombinationen:

[2] komunia święta, msza święta, święty ogień, święty gaj

[4] święty obrazek

[7] święte prawo

Wortbildungen:

[1] święto, świętość

[1] Matka Najświętsza, Najświętsza Maria Panna/Najświętsza Panna, Panna Święta, Święta Anna Samotrzecia, Święty Mikołaj

[2] dzień święty, Najświętszy Sakrament, Ojciec Święty, Pismo Święte, święta krowa, Święta Rodzina, święta wojna, Święte Oficjum, święte kolegium, Ziemia Święta

[3] Duch Święty, Trójca Święta

[1–3, 4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty“

[1–7] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty“

[1, 2, 5, 7] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty“

[1, 2, 5, 7] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty“

Quellen:

Worttrennung:

świę·ty, Plural: świę·ci

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ]

Hörbeispiele:  święty ^(Info)

Bedeutungen:

[1] Religion, speziell Christentum: Heiliger

Weibliche Wortformen:

[1] święta

Beispiele:

[1] Śpiewali litanię do wszystkich świętych.

Sie sangen eine Litanei an alle Heiligen.

Redewendungen:

[1] goły jak święty turecki

[1] święci pańscy

Sprichwörter:

[1] Każdy święty ma swoje wykręty

[1] Nie święci garnki lepią

Wortbildungen:

[1] Wszystkich Świętych

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „święty“

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty“

[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty“

[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty“

[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty“