gęśl

Nebenformen:

veraltet: gęśla

Worttrennung:

gęśl, Plural: gę·śle

Aussprache:

IPA: [ɡɛw̃ɕl], [ɡɛj̃ɕl], Plural: [ˈɡɛw̃ɕlɛ], [ˈɡɛj̃ɕlɛ]

Hörbeispiele:  gęśl ^(Info), Plural: —

Bedeutungen:

[1] meist im Plural, Musik: primitives Zupfinstrument mit drei Saiten, das einer Zither ähnelt

[2] meist im Plural, Musik: schmale Geige, die von den Goralen im Karpatenvorland gefertigt wird

[3] veraltet, Musik: lyrisches Gedicht, das urspünglich zum Spiel von [1] gesungen wurde

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *gǫslь, das seinerseits eine Ableitung zu dem Stamm des urslawischen Verbs *gǫsti (polnisch archaisch gąść ^→ pl) ist; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit niedersorbisch gusle ^→ dsb, obersorbisch husle ^→ hsb, tschechisch housle ^→ cs, slowakisch husle ^→ sk, russisch гусли (gusli^☆) ^→ ru, ukrainisch гусль (huslʹ^☆) ^→ uk, slowenisch gosli ^→ sl, serbisch гусле (gusle^☆) ^→ sr und bulgarisch гъсла (găsla^☆) ^→ bg[1][2][3]

Synonyme:

[1] gędźba

Oberbegriffe:

[1] skrzypki, instrument

[2] skrzypce, instrument

[3] pieśń

Beispiele:

[1]

Verkleinerungsformen:

[1] gęśliki

Wortbildungen:

[1] gęślić

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „gęśle“

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „gęśle“

[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „gęśle“

[1–3] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „gęśl“

[1–3] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „gęśl“

[1, 3] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 2 (Volumen II) G–L, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1808, „GĘSL“, Seite 696.

[1, 3] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 819.

[1, 3] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 343.

[1] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom VII: F–Gończy, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1973 (Digitalisat), Seite 337–338.

[1] Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom II, Zeszyt 6 (12): Gdyż–Górny, Wrocław/Kraków/Warszawa 1958 (Digitalisat), „gęśle, gęśli“ Seite 411–412.

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „gęśle“

Quellen: