grzeczny

Worttrennung:

grzecz·ny, Komparativ: grzecz·niej·szy, Superlativ: naj·grzecz·niej·szy

Aussprache:

IPA: [ˈɡʒɛt͡ʃnɨ], Komparativ: [ɡʒɛt͡ʃˈɲɛjʃɨ], Superlativ: [najɡʒɛt͡ʃˈɲɛjʃɨ]

Hörbeispiele:  grzeczny ^(Info), Komparativ: —, Superlativ: —

Bedeutungen:

[1] gut erzogen, höflich, zuvorkommend

[2] speziell von Kindern: ruhig und folgsam; brav, artig

[3] von guter Erziehung zeugend; höflich, zuvorkommend

[4] übertragen, Kunst: nicht innovativ, konventionell

[5] veraltet: tauglich, angemessen, geeignet, entsprechend

[6] veraltet: beträchtlich, erheblich, beachtlich, gehörig

[7] veraltet: ausgezeichnet, vorzüglich, erlesen, wunderbar

[8] archaisch: vernünftig, gescheit

Herkunft:

seit dem 16. Jahrhundert – im Altpolnischen auch in der Form krzeczny – bezeugte Ableitung zu der Wendung k rzeczy ‚zur Sache‘ mit regressiver Sonorisierung des anlautenden Konsonantenclusters krz- zu grz-[1]

Synonyme:

[1] dobrze wychowany, układny, uprzejmy

[4] konwencjonalny

[5] odpowiedni, stosowny

[6] spory, pokaźny, znaczny

[7] doskonały, piękny, przystojny, wyborny

[8] dorzeczny, logiczny, mądry, rozsądny, rozumny

Sinnverwandte Wörter:

[2] cichy, posłuszny, przyzwoity, spokojny

Gegenwörter:

[1] arogancki, bezczelny, chamski, impertynencki, niegrzeczny, niemiły, nieposłuszny, prostacki

Beispiele:

[1] Był grzeczny wobec kobiet.

Er war Frauen gegenüber höflich.

[2] Pańskie dziecko jest bardzo grzeczne, jest przykładem dla innych uczniów.

Ihr Kind ist sehr brav, es ist ein Beispiel für andere Schüler.

[3] Obsługa była bardzo grzeczna.

Die Bedienung war sehr höflich.

[3] Powiedziała grzeczne słówka.

Sie sagte höfliche Worte.

[4–8]

Redewendungen:

[2] dla grzecznych dzieci

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] greczny dla kogoś/wobec kogoś/w stosunku do kogoś

[2] grzeczne dziecko

[3] grzeczny ukłon

[4] grzeczna płyta

[5] grzeczny wyraz

[6] grzeczna fortuna

[7] greczna jazda, greczna piechota

Wortbildungen:

[1] grzeczność, niegrzeczny

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1–3] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „grzeczny“

[1–4] Słownik Języka Polskiego – PWN: „grzeczny“

[1–3] Lidia Drabik, Elżbieta Sobol: Słownik poprawnej polszczyzny. 6. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, ISBN 978-83-01-14203-2, Seite 237.

[1–7] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „grzeczny“

[1–7] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „grzeczny“

[1–3, 5, 7, 8] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 933.

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „grzeczny“

Quellen: