albo

Worttrennung:

al·bo, Plural: al·bi

Aussprache:

IPA: […]

Hörbeispiele: —

Bedeutungen:

[1] das Register, die Liste

[2] das schwarze Brett, das Anschlagbrett

[3] das Album

[4] das Bilderbuch

Synonyme:

[1] registro

[2] tavola

[3] album

[4] libro illustrato

Beispiele:

[1]

Wortbildungen:

albo dei medici (Ärztekammer)

[1] Italienischer Wikipedia-Artikel „albo“

[1–4] PONS Italienisch-Deutsch, Stichwort: „albo“

[1] LEO Italienisch-Deutsch, Stichwort: „albo“

Nebenformen:

archaisch: alibo

Worttrennung:

al·bo

Aussprache:

IPA: [ˈalbɔ]

Hörbeispiele:  albo ^(Info)

Bedeutungen:

[1] verbindet sich gegenseitig ausschließende Angaben; oder

[2] verbindet Aussagen, die auch gleichzeitig eintreten können; oder

[3] veraltet: das heißt, beziehungsweise, also

[4] archaisch, kausal: weil, da, denn

Abkürzungen:

a.

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugte Nebenform zu alibo ^→ pl, das ein Erbwort aus dem urslawischen *a li bo ‚denn, etwa‘ ist, das seinerseits ein Kompositum aus den Partikeln *ali (siehe altpolnisch ali ^→ pl) und *bo (siehe polnisch bo ^→ pl) ist; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit altniedersorbisch albo ^→ dsb, russisch (dialektal) алибо (alibo^☆) ^→ ru und альбо (alʹbo^☆) ^→ ru, ukrainisch альбо (alʹbo^☆) ^→ uk sowie slowenisch (dialektal) aliboj ^→ sl[1][2]

Synonyme:

[1] abo, bądź, czy, lub

[2] abo, bądź, lub

[3] czyli, inaczej, to jest

[4] bo

Gegenwörter:

[1] i, oraz

Beispiele:

[1] „Guwernantki bywają mądre albo głupie, złe albo dobre, brzydkie albo ładne, ale wszystkie muszą być pod tym względem bez zarzutu.“[3]

Hauslehrerinnen gibt es schlaue oder dumme, schlechte oder gute, hässliche oder schöne, aber sie müssen in dieser Hinsicht alle ohne Tadel sein.

[1] Powiedział, że przyjdzie dzisiaj albo jutro.

Er hat gesagt, dass er heute oder morgen komme.

[2] Rano żona czyta gazetę albo słucha radia.

Morgens liest meine Frau Zeitung oder hört Radio.

[2] Nasi klienci kupują róże albo tulipany.

Unsere Kunden kaufen Rosen oder Tulpen.

[3] „Wymyśliła ogródek: sławna gospodyni, / Zwała się Kokosznicka, z domu Jendykowi- / czówna; jéj wynalazek epokę stanowi / W domowém gospodarstwie; dziś powszechnie znany, / Lecz w owych czasach jeszcze za nowość podany, / Przyjęty pod sekretem od niewielu osób, / Nim go wydał kalendarz, pod tytułem: Sposób / Na jastrzębie i kanie, albo nowy środek / Wychowywania drobiu — był to ów ogrodek.“[4]

Wortbildungen:

[1] alboć, alboż, albowiem, albo …, albo

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „albo“

[1, 2] Słownik Języka Polskiego – PWN: „albo“

[1–3] Lidia Drabik, Elżbieta Sobol: Słownik poprawnej polszczyzny. 6. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, ISBN 978-83-01-14203-2, Seite 13.

[1] Bogusław Dunaj: Nowy słownik języka polskiego. 1. Auflage. Wilga, Warszawa 2005, ISBN 83-7375-343-5, Seite 6.

[1, 2] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0, „I albo“ Seite 47.

[1] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7, Seite 18.

[1, 3] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5, Seite 199.

[1, 2] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.), Seite 28.

[1, 2] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, Seite 30.

[1–3] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „albo“

[1–3] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958, Seite 73–74.

[1–3] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 22.

[1, 2] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 13.

[1] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807, „abo, *alibo, albo“, Seite 2.

[1–4] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom I: A–Bany, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1966 (Digitalisat), Seite 100–114.

[1, 2] Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom I, Zeszyt 1: A–Ażeć, Warszawa 1953 (Digitalisat), Seite 22–23.

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „albo“

Quellen:

Nebenformen:

archaisch: alibo

Worttrennung:

al·bo

Aussprache:

IPA: [ˈalbɔ]

Hörbeispiele:  albo ^(Info)

Bedeutungen:

[1] verstärkt eine meist rhetorische Frage oder einen Ausruf; denn, etwa

[2] archaisch: drückt eine Möglichkeit aus; vielleicht, womöglich

Synonyme:

[1] abo, alboż, czy, czyż, czyżby

[2] chyba, może, raczej

Beispiele:

[1] „Albo ty tego nie rozumiesz?“[1]

Verstehst du das denn nicht?

[1] Albo wam źle u nas?

Geht es euch denn etwa schlecht bei uns?

[1] Albo ja wiem?

Was weiß ich. / Woher soll ich (denn) das wissen?

Redewendungen:

[1] albo to

Sprichwörter:

[1] Albom ja bocian, żebym świat czyścił

Wortbildungen:

[1] alboż

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „albo“

[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „albo“

[1] Lidia Drabik, Elżbieta Sobol: Słownik poprawnej polszczyzny. 6. Auflage. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, ISBN 978-83-01-14203-2, Seite 13.

[1] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0, „II albo“ Seite 47.

[1] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7, Seite 18.

[1] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5, Seite 199.

[1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.), Seite 28.

[1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, Seite 30.

[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „albo“

[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958, Seite 74.

[1] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 22.

[1, 2] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 13.

[1] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807, „albo“

[1, 2] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom I: A–Bany, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1966 (Digitalisat), Seite 100–114.

[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „albo“

Quellen:

Worttrennung:

al·bō

Grammatische Merkmale:

• Dativ Singular des Substantivs album
• Ablativ Singular des Substantivs album